10 แก้อาการเจ็บหลังส่วนล่างแนวกระดูกสันหลังร้าวไปถึงก้นกบ
-
อาการสำคัญ: เจ็บคล้ายอาการหลังยอกที่เอว ปวดหลังขณะเหยียดสะโพก
อาการแสดงพบว่าการเคลื่อนไหวถูกจำกัด ขณะยกขากางเหยียดขึ้นและทำให้ขาหมุนออก เล็กน้อยในท่านอนหงาย ปรากฏว่ากล้ามเนื้อ Iliopsoas พบว่าตึงมาก กล้ามเนื้อมัดนี้ ทำหน้าที่งอสะโพก psoas สามารถช่วยเหยียดกระดูกสันหลังบริเวณเอวได้ โดยทำให้กระดูก สันหลังแอ่นเพิ่มขึ้นในท่ายืน จึงมีบทบาทสำคัญในการทรงท่าทาง ทั้ง iliacus และ psoas อาจช่วยกางขาและทำให้ขาหมุนออกนอกเล็กน้อย กล้ามเนื้อมัดนี้มีบทบาทช่วยในขณะลุกขึ้นนั่ง โดยเฉพาะในระยะ 60° ท้ายของการลุกขึ้นจากท่านอน
เทคนิคครูสมพิศ ปิตะสิงห์ "ใช้ท่านอนหงาย นวดขาด้านนอกบน สันปัต รัต เพื่อแก้อาการหลังยอก วิธีการ สำหรับผู้เรียนหลักสูตร 200 ชั่วโมงของโรงเรียนแพทย์แผนโบราณวัดโพธิ์ ให้เริ่มท่านวด นอนหงาย นวดขาด้านนอกบน สัน ปัต รัต ครบสูตรตามที่ครูสมพิศสอนไว้จนจบ
1. จากนั้นเน้นเส้นรัต หรือเส้น 3 (พบว่าเส้นรัตนี้ ตึง แข็งมาก ถ้าใช้นิ้วกด ผู้นวดอาจไม่ไหว ให้เปลี่ยนมาใช้ศอกแทนเป็นการผ่อนแรง) ให้วางขาบนของคนไข้ไว้บนเข่าผู้นวด วางศอกบนเส้นรัต กดเฉียงดันเข้าสะโพก นวดอยู่บนแนวเส้นรัต
2. ใช้ศอกกด 3 จุด บนแนวหัวตะคาดตามร่องกล้ามเนื้อในขณะที่สะโพกคนไข้วางพิงอยู่บนเข่าของ ผู้นวด โดยกดลงไปตรงบริเวณ Lesser trochanter of femur
3. คนไข้นอนท่าหงายขาเหยียดตรง ผู้นวดใช้นิ้วหรือศอกกดตรงท้องตามแนวเส้น สัน ปัต รัต ลงไป บนกระดูกสันหลัง เมื่อกดแล้วได้ทดสอบกับคนไข้ พบว่าอาการยอกที่หลังหาย มีอาการเรอลมออกมา มาก และมีอาการลมแล่นไปตุงที่ข้างกระเบนเหน็บ
4. นวดขาด้านใน และท่าถีบ ตามหลักสูตร 200 ชั่วโมง
5. เปลี่ยนจากท่านอนหงายเป็นท่านอนคว่ำ ใช้นิ้วคู่ซ้อน กดแนวชิดกระดูกสันหลัง L5 ดันเข้าที่กระเบน เหน็บ มีลมเรอออกเบา ๆ แต่มาก
ครูสมพิศแนะนำ: ควรกดท้องตามแนว สัน ปัต รัต ในท่านอนหงาย หากมีอาการปวดหรือยอกหลัง บริเวณ L1-L5